Naast de hoge aanschafprijs is het beperkte rijbereik en batterijduur van elektrische auto’s een van de belangrijkste nadelen die vaak aan elektrische auto’s worden toegeschreven. Veel mensen houden nog steeds de angst vast voor een lege batterij tijdens een lange rit. Op basis van onze eigen ervaringen geven we je verder in de tekst een paar handige tips om rustig en zonder zorgen langere afstanden kunt afleggen.

Daarnaast bestaat er bij sommige mensen scepsis over de levensduur van de batterijen in elektrische auto’s, met name op de lange termijn. Hoewel elektrische mobiliteit voor velen nog relatief nieuw is, zijn er inmiddels al verschillende studies beschikbaar over de houdbaarheid van deze batterijen, evenals praktijkervaringen van grote wagenparken en leasingbedrijven. Het is waar dat batterijen na verloop van tijd wat capaciteit verliezen, maar zoals je zal lezen verloopt dit in de meeste gevallen veel langzamer dan aanvankelijk werd gevreesd.

Elektrische auto’s bieden tal van voordelen die ze steeds populairder maken. Hier zijn enkele van de belangrijkste voordelen:

• Lagere operationele kosten: Elektrische auto’s zijn goedkoper in gebruik dan traditionele auto’s. Ze verbruiken minder brandstof en hebben minder onderhoud nodig, wat resulteert in lagere operationele kosten.

• Milieuvriendelijk: Omdat elektrische auto’s geen uitlaatgassen produceren, zijn ze een milieuvriendelijke keuze. Dit helpt bij het verminderen van de luchtvervuiling en het bestrijden van klimaatverandering.

• Stille rit: Elektrische auto’s maken minder geluid dan traditionele auto’s, wat zorgt voor een stillere en comfortabelere rit. Dit is vooral prettig in drukke stedelijke gebieden.

• Snelle acceleratie: Elektrische auto’s hebben een snelle acceleratie, waardoor ze snel kunnen optrekken vanuit stilstand. Dit maakt ze niet alleen leuk om te rijden, maar ook efficiënt in het verkeer.

Laten we beginnen met een constatering: autofabrikanten zijn doorgaans te optimistisch over het rijbereik van hun voertuigen. Dit komt doordat de officiële norm (WLTP) nog steeds niet helemaal overeenkomt met de werkelijke rijomstandigheden. Hoewel er inmiddels verbeteringen zijn ten opzichte van vroeger, houden de officiële tests, zowel in laboratoria als op de openbare weg, nog steeds onvoldoende rekening met de dagelijkse realiteit van de automobilist.

Er zijn veel factoren die het verbruik van een BEV (100% elektrische auto) beïnvloeden, en die factoren variëren sterk. Hierdoor is het verbruik vaak 20 tot 30 procent hoger dan wat in de technische specificaties van de auto vermeld staat.

Het ontwerp van het batterijpakket speelt een grote rol bij elektrische auto’s. De meeste moderne elektrische voertuigen zijn uitgerust met lithium-ion batterijen, die in twee veelgebruikte types worden aangeboden met elk hun eigen materiaalcompositie. Deze typen hebben specifieke voor- en nadelen, maar beide gaan in principe lang mee. Het eerste type is de NMC-batterij, die naast lithium ook nikkel, mangaan en kobalt bevat. Het tweede type, de LFP-batterij, combineert lithium met ijzerfosfaat. Over het algemeen zijn LFP-batterijen minder krachtig, maar ze hebben wel een langere levensduur omdat ze meer laadcycli (het aantal keer ontladen en opladen) aankunnen.

In volledig elektrische voertuigen worden beide batterijtypen gebruikt: NMC-batterijen zijn door hun hogere energiedichtheid vaker te vinden in duurdere modellen, terwijl LFP-batterijen populair zijn in betaalbare modellen vanwege hun langere levensduur en veiligheid. Verschillende Chinese merken, zoals MG en BYD, evenals sommige kleinere Tesla-modellen, maken gebruik van LFP-batterijen. Ook andere merken kiezen steeds vaker voor deze technologie om zo de kostprijs van elektrische auto verder te verlagen. 

Naast de batterijchemie is ook de temperatuurregeling van groot belang voor de levensduur. Een goed ontworpen batterijpakket zorgt via software voor optimaal thermisch beheer, zodat de temperatuur van de batterij tijdens het rijden en opladen stabiel blijft. Batterijpakketten met vloeistofkoeling zijn hierbij meestal duurzamer dan luchtgekoelde versies. Het batterijbeheersysteem van elektrische voertuigen monitort continu en past bijvoorbeeld de laadsnelheid aan wanneer de temperatuur te hoog dreigt op te lopen, wat de levensduur van de batterij ten goede komt.

Bij koude temperaturen ondervinden de batterijen van elektrische auto’s aanzienlijke hinder, omdat elektronen dan trager bewegen. Hierdoor moet de batterij actief worden verwarmd, wat een deel van de beschikbare energie verbruikt om de temperatuur stabiel te houden. Om dit proces te ondersteunen, maken autofabrikanten gebruik van een systeem met warmtegeleidende vloeistof. Toch daalt het rijbereik merkbaar zodra de temperatuur onder de vijf graden komt.

Een goed voorbeeld van dit effect is een test uitgevoerd door de Britse collega’s van het tijdschrift WhatCar?. Afgelopen winter testten zij een tiental elektrische voertuigen bij lage temperaturen. Geen van de auto’s behaalde de theoretische rijbereikwaarden, en alleen door de kou lag het energieverlies bij alle modellen tussen de 10 en 20%. Drie modellen, die eerder ook bij zomerse temperaturen (24 tot 29 graden) getest waren, verloren gemiddeld 18% van hun rijbereik in de winter. Modellen zoals de BMW i3 en i8 blijken eveneens gevoelig voor temperatuurschommelingen, wat hun rijbereik negatief kan beïnvloeden.

Ontdek onze tips & tricks hoe je jouw elektrische auto winterklaar maakt hier.

Door klimaatverandering worden temperaturen rond de 40°C in sommige regio’s steeds vaker de norm. Dit heeft ook gevolgen voor elektrische auto’s en hun batterijen, die hinder ondervinden van deze hitte. Oververhitting kan niet alleen het laadproces verstoren, maar ook de algemene prestaties van het voertuig beïnvloeden. Om dit risico te beperken, is het beter om in de zomer – vooral tijdens hittegolven – de auto ’s nachts, vroeg in de ochtend, of ’s avonds op te laden. Let ook op dat de kosten van opladen kunnen verschillen, afhankelijk van of de opgegeven prijs inclusief of exclusief btw is.

Een andere belangrijke factor is het koetswerk van de auto. Elektrische voertuigen zijn vanwege hun batterijen relatief zwaar; het batterijenpakket weegt afhankelijk van het model tussen de 200 en 700 kg, wat uiteraard invloed heeft op het verbruik. Het rijbereik kan echter verbeteren door te kiezen voor een sedan of stationwagen in plaats van een SUV of bestelwagen. Dit werd bevestigd door de collega’s van Touring, die tijdens testritten opmerkten dat het verbruik soms tot 20% kon verschillen tussen twee auto’s van hetzelfde merk, met identiek chassis, dezelfde batterij en gelijk gewicht.

Een technische factor die eveneens van invloed is op het rijbereik, is het aantal motoren. Elektrische auto’s met vierwielaandrijving zijn uitgerust met minstens twee motoren, wat hen weliswaar krachtiger maakt, maar ook zwaarder dan modellen met slechts één motor. Dit kan leiden tot een verschil in verbruik dat kan oplopen tot wel 20%!

Tot slot heeft je rijstijl de grootste invloed op het rijbereik van je elektrische auto. Sportief rijden of sneller dan 120 km/u op de snelweg drijft het energieverbruik aanzienlijk op. Uit tests blijkt zelfs dat bij een snelheid van 100 km/u in plaats van 120 km/u het rijbereik met wel 30% kan toenemen, wat betekent dat je minder vaak hoeft te laden. Opladen onderweg kost niet alleen tijd, maar ook geld; bij snelheidsladers langs de snelweg kan de prijs oplopen tot €1 per kWh.

In de stad neemt het beschikbare rijbereik juist licht toe. Door lagere snelheden en frequent remmen kun je energie terugwinnen, wat vooral gunstig is voor modellen zoals de BMW i5, die profiteren van een zuinige rijstijl voor een grotere actieradius. In de bergen daarentegen kan het verbruik fors oplopen, tenzij je optimaal energie terugwint tijdens afdalingen.

Gelukkig helpt technologie je daarbij. Veel elektrische auto’s en hun navigatiesystemen houden rekening met het hoogteverschil op de route om energiebeheer te optimaliseren. Zo zorgen systemen voor energierecuperatie door automatisch te remmen voor bochten of rotondes. De technologische ontwikkelingen staan dus niet stil!

Lees hier verder hoe je jouw elektrische wagen optimaal kan onderhouden.

Controleer eerst welke elektrische aansluiting je thuis hebt (eenfasig of driefasig) en wat je aansluitvermogen is. Dit kun je achterhalen door de Spanningschecker te raadplegen of contact op te nemen met Fluvius.

Een huis kan op twee manieren op het elektriciteitsnet zijn aangesloten: eenfasig of driefasig. Een standaard eenfasige aansluiting is voldoende voor het voeden van gewone huishoudelijke apparaten zoals een tv, wasmachine, diepvries en koelkast. Voor krachtigere toestellen, zoals een zware warmtepomp of een laadpaal voor elektrische voertuigen, is een driefasige aansluiting nodig.

Idealiter ligt je totale aansluitvermogen iets hoger dan wat je nodig hebt om je auto op te laden, aangezien je vaak ook andere apparaten gebruikt tijdens het opladen. Het is echter mogelijk om ‘slim te laden’ en de oplaadsnelheid aan te passen op basis van het beschikbare vermogen. Als er veel apparaten tegelijk stroom verbruiken, zal je auto tijdelijk trager opladen, maar zodra het stroomverbruik van andere apparaten afneemt, kan de oplaadsnelheid weer toenemen. Het opladen van je auto met zelf opgewekte groene energie (via zonnepanelen) of ’s nachts is altijd een slimme keuze. Kortom, door slim te laden, hoeft je totale aansluitvermogen niet veel hoger te zijn dan het benodigde oplaadvermogen.

Hoe snel je thuis wil opladen, hangt af van het aantal kilometers dat je aflegt en van het type wagen.

Als je dagelijks minder dan 100 km rijdt en je de auto de hele nacht thuis kunt opladen, is een eenfasig oplaadpunt meestal voldoende. Rij je echter regelmatig langere afstanden en wil je sneller opladen, dan heb je een krachtiger, driefasig oplaadpunt nodig.

Daarnaast speelt het type auto een rol in de keuze van je oplaadsnelheid. Verschillende elektrische voertuigen hebben namelijk verschillende laadsnelheden, afhankelijk van hun batterijcapaciteit en laadmogelijkheden. Een plug-in hybride heeft meestal een kleinere batterij en kan alleen traag opladen via een eenfasige aansluiting. Een volledig elektrische auto kan zowel eenfasig als driefasig opladen. Vraag daarom altijd aan de verkoper wat de maximale oplaadsnelheid is van de auto waarin je geïnteresseerd bent.

• Opladen kan via een eenfasig oplaadpunt van 3,7 kW. Hiervoor heeft je aansluiting geen bijkomende aanpassingen nodig.

• Wil je sneller opladen, dan heb je een driefasige aansluiting op 400V nodig. Ben je éénfasig aangesloten, of driefasig op een 230V-net, dan moet jouw aansluiting worden aangepast.

• Hogere aansluitvermogens dan 25kVA zijn ook mogelijk, maar dan is vooraf een (betalende) studie nodig.

Oplaadsnelheid	Benodigd vermogen	Via	Vereist type net	1 of 3 fasen
15 km rijbereik/uur	3,7 kW	Oplaadpunt	230V en 400V	1F
50 km rijbereik/uur	11 kW	Oplaadpunt	400V	3F

Maak je de afweging voor een thuis laadpaal te installeren, lees hier verder.

Zorg ervoor dat je auto goed opgewarmd is voordat je vertrekt. Bij de meeste elektrische voertuigen kun je het vertrekmoment en de gewenste temperatuur instellen. Als de auto op dat moment wordt opgeladen, is de batterij op de ideale temperatuur en hoeft alleen het interieur verwarmd te worden. Maak, indien mogelijk, gebruik van de stoelverwarming, vooral als je alleen in de auto zit. Een stoelverwarming verbruikt namelijk minder energie dan de ventilatie, die de hele binnenruimte moet verwarmen.

Om de levensduur van de batterij te verlengen, is het aan te raden om de batterij, indien mogelijk, slechts tot 80% van zijn capaciteit op te laden. Dit geldt vooral voor NMC- of NCA-batterijen (nikkel-mangaan-kobalt en nikkel-kobalt-aluminium). LFP-batterijen (lithium-ijzer-fosfaat) kunnen zonder problemen tot 100% worden opgeladen.

Een nadeel van LFP-batterijen is echter dat ze slecht presteren bij kou (ze verliezen tot 30% van hun capaciteit in de winter) en extreme hitte. Ook hebben ze een lagere energiedichtheid (minder kWh per kg) dan NMC-batterijen, die bovendien duurder zijn om te produceren.

Kortom: elke batterijtechnologie heeft zijn voor- en nadelen. Maar om je rijbereik en laadtijd te optimaliseren, is het een goed idee om je batterij – ongeacht het type – tot maximaal 80% op te laden, zelfs bij lange ritten. De laadsnelheid neemt namelijk sterk af naarmate de batterij voller raakt, waardoor die laatste 20% veel meer tijd kost om op te laden.

Eind juni 2024 waren er in België zo’n 67.000 laadpunten voor elektrische wagens. Dat zijn er ruim 10 keer meer dan begin 2020. Toen waren er zo’n 6.300 laadpunten.

Het aantal semi-publieke laadpunten in het België ligt nu op 46.098 laadpunten terwijl er zo’n 19.567 publieke laadpunten zijn.

Een publiek laadpunt is een oplaadpunt dat 24 uur per dag, 7 dagen per week, op niet-discriminerende wijze toegankelijk is voor gebruikers, al dan niet op openbaar terrein. Semi-publieke laadpalen bevinden zich op privéterrein, maar zijn ook toegankelijk voor het publiek. Ze zijn mogelijk niet 24 uur per dag beschikbaar, maar zijn wel minimaal 10 uur per dag toegankelijk.

Bron: https://alternative-fuels-observatory.ec.europa.eu/transport-mode/road/belgium/infrastructure

In heel Europa staan er ongeveer 675.584 reguliere laadpalen en bijna 119.557 snelladers. West-Europese landen zijn inmiddels volop bezig met de uitbreiding van laadpalen en snellaadstations. Vooral in Noordwest-Europa is de afgelopen jaren aanzienlijk geïnvesteerd in de laadinfrastructuur voor elektrische auto’s. Ook in andere Europese landen groeit het netwerk van laadpunten gestaag.

Bron: https://alternative-fuels-observatory.ec.europa.eu/transport-mode/road

Heb je je ooit afgevraagd hoe lang de accu van een elektrische auto meegaat? Dit is een belangrijke vraag, vooral als je overweegt een tweedehands elektrische auto aan te schaffen. De accu is namelijk een van de duurste onderdelen van een elektrische auto, en het vervangen ervan kan flink in de kosten lopen – kosten die je liever niet onverwacht hebt.

De levensduur van de accu is vooral relevant als je een gebruikte EV wilt kopen. Je wilt immers weten hoelang de accu nog betrouwbaar zal blijven. Maar hoe lang gaat zo’n accu eigenlijk mee? Veel autofabrikanten bieden een garantie van 8 jaar of een bepaald aantal kilometers, waarbij de accu nog tussen de 70 en 80% van zijn oorspronkelijke capaciteit heeft.

Er rijden wereldwijd inmiddels duizenden elektrische voertuigen die 10 jaar of ouder zijn. Bij bijna alle modellen blijkt de accucapaciteit nog tussen de 80 en 90% van de oorspronkelijke capaciteit te liggen. Bij de meeste voertuigen heeft de accu na 5 jaar zelfs nog 90% van zijn oorspronkelijke capaciteit. Je kunt er dus van uitgaan dat de levensduur van een accu doorgaans langer is dan de genoemde 8 jaar.

Oudere modellen hebben echter soms meer last van accudegradatie. Deze auto’s maken gebruik van oudere accutechnologie en missen vloeistofgekoelde accu’s. Zonder adequate koeling kunnen deze accu’s te warm worden, waardoor ze sneller slijten. Gelukkig zijn vrijwel alle moderne elektrische voertuigen, vooral die na 2020, uitgerust met vloeistofgekoelde batterijen, wat bijdraagt aan een langere levensduur van de accu.

Tot nu toe hebben we voornamelijk gekeken naar het rijbereik van BEV’s (100% elektrische auto’s), maar het is ook interessant om even stil te staan bij PHEV’s (plug-inhybrides), die een andere populaire technologie zijn in de bedrijfswagenparken. Deze voertuigen beschikken over zowel een verbrandingsmotor als een elektromotor. Maar waarom hebben PHEV’s een elektrisch rijbereik van slechts 30 tot 100 km? Het antwoord ligt in de kleinere batterijen, die niet dezelfde autonomie bieden als die van volledig elektrische modellen.

Als je puur elektrisch wilt rijden, is een plug-inhybride waarschijnlijk niet de beste keuze, tenzij je alleen korte ritten maakt van ongeveer 20 tot 80 km, een grote batterij hebt en een zuinige route kiest (want snelwegen verbruiken veel meer energie dan stadsverkeer). In dat geval kun je de auto gewoon voor en na je rit opladen en hoef je zelden of nooit naar de pomp.

Rijd je langere afstanden van 50 km of meer? Dan is het beter om de hybride modus in te schakelen, zodat het ingebouwde systeem het energieverbruik efficiënt voor je regelt. De meeste PHEV-gebruikers beginnen hun rit 100% elektrisch, maar zodra de batterij leeg raakt, schakelen ze over op de verbrandingsmotor. Voor langere ritten is het dus vaak verstandiger om in hybride modus te rijden en de elektrische energie te gebruiken om de verbrandingsmotor te ondersteunen, wat zorgt voor een lager verbruik.

Er is echter één belangrijke voorwaarde: je moet de auto zo vaak mogelijk opladen. Er is zelfs een functie waarmee je de batterijlading kunt sparen (bijvoorbeeld voor stadsverkeer), maar let op, in dat geval zal de verbrandingsmotor meer verbruiken. Het extra gewicht van de batterij in een plug-inhybride zorgt ervoor dat het verbruik hoger ligt dan bij een gewone auto met alleen een verbrandingsmotor.

Twijfel je tussen een hybride of volledig elektrische wagen? Lees verder in onze gids.